Misschien kwam het door wat Michel Houellebecq in zijn laatste roman Onderworpen omschrijft als ‘de natuurlijke neiging [van journalisten] om informatie die ze niet begrijpen te negeren’. Dat kranten, radio en tv daarom bleven steken in berichtjes over de ‘schaamrood’-advertentie, de boosheid van beleggers, gespeculeer over de schade voor Volkswagen, en – het allerfijnst – gespeculeer over wie het allemaal wisten en welke koppen er gingen rollen. Het had iets geks dat ze de belangrijkste schade, namelijk die voor (en deels ook door) hun eigen lezers, kijkers en luisteraars, niet onderzochten. Dus deed ik het zelf maar.
Ik vond een rapport van het Delftse onderzoeksbureau CE. Dat onderzocht in 2013 de uitstoot van personenauto’s in de praktijk met de norm.
Ik plukte er zomaar wat dingen uit. Over de gevolgen van luchtvervuiling (fijnstof, stikstofoxyden) door personenverkeer bijvoorbeeld dit:
- verkorting van de gemiddelde levensverwachting met 6 tot 12 maanden;
- ieder jaar meer dan 3000 vroegtijdige sterfgevallen;
- ieder jaar ruim 2 miljard euro maatschappelijke kosten (schade aan volksgezondheid, gebouwen, landbouwgewassen, ecosystemen), de helft veroorzaakt door personenauto’s;
- de Nederlandse lucht is de meest vervuilde van Europa en de hoeveelheid stikstofoxyden en fijnstof overschrijdt al vijf jaar de Europese norm fors, in dichtbevolkte gebieden bevat de lucht vaak twee keer zoveel schadelijke deeltje als gezond geacht wordt.
En over de werkelijke uitstoot van personenauto’s las ik onder andere dit:
- diesels produceren drie keer zo veel stikstofoxyde als de Europese norm (een norm die voor diesels jarenlang veel soepeler is geweest dan voor benzineauto’s),
- en 22 keer zoveel stikstofoxyde als die van een vergelijkbare benzineauto;
- het fiscale beleid heeft ons gestimuleerd steeds zuinigere auto’s te kopen (minder CO2/ klimaatverandering), maar ook om steeds meer diesels te kopen (meer luchtvervuiling).
In een krant had ik gelezen dat de VW-ingenieurs jaren geleden fel protesteerden toen de Volkswagen-top alles wilde gaan inzetten op de ‘nieuwe’ dieselmotor. In het Delftse rapport las ik: de schadelijke uitstoot van een dieselmotor is zonder katalysator veel lastiger te reduceren dan bij een benzinemotor. Dat wisten die ingenieurs natuurlijk allang. De auto zou dus altijd een dure katalysator en Adblue (dat de vieze boel aan het eind moet schoonwassen) nodig hebben.
En daar had Vincent Everts, schrijver en spreker over nieuwe technologie, weer een aardig berichtje over. Adblue moet je tanken. Na 5000 kilometer is het tankje leeg. Vrachtwagenchauffeurs tanken volgens Everts massaal, maar particuliere rijders vinden het maar onhandig. Die Volkswagen-software is volgens hem zo ingeschakeld dat de auto alleen Adblue gebruikt wanneer die binnen staat. Rij je buiten, en wie doet dat niet, dan wordt de katalysator grotendeels uitgeschakeld, wordt er geen Adblue gebruikt en vliegen de stikstofoxyden onze luchtwegen in. Zo hoeft de dieselrijder niet om de 5000 kilometer terug naar de garage en blijven de onderhoudskosten laag.
Wat weer de bevindingen van het Delftse rapport ondersteunde.
Als ik journalist was zou ik de Delftse onderzoekers en die Everts bellen, maar ik ben geen journalist. Het werd tijd voor een wandeling. Uitstoot nul.