Drie vrouwen, vier mannen. Ze staan in een aards decor, letterlijk, bruine tinten, vooraan donkerder, verderop lichter. Nog verder een horizon, daarboven wolken, erachter opklaringen.
Rechts op de voorgrond een oudere man met een schop, hij lijkt de aarde los te woelen, in het midden een meisje en een jongen, ook allebei met een spade die ze dicht bij elkaar houden, alsof ze samen verantwoordelijk zijn voor een mooi gat, precies diep genoeg, precies groot genoeg. Links op de voorgrond een bukkende vrouw, zij legt een aardappel in een gat, niet het gat waar het meisje en de jongen nog mee bezig zijn, maar eentje die ze een minuut of wat eerder gemaakt hebben. Tussen de bukkende vrouw en de jongen is, verder weg, een vrouw met een theeketel en een mand te zien. Tussen het meisje en de oudere man, ook in de achtergrond, loopt een man met een houten kruiwagen. Hij lijkt op weg naar een figuur die rechts van de oudere man zichtbaar is, nog verder in de achtergrond. Ook hij is aan het werk op die aarde, al is onduidelijk wat hij doet.
Het tafereel dateert uit 1884. Je moet er voor naar een museum om te zien hoe dat vroeger ging, aardappels poten; of naar een moestuin, daar gaat het nog steeds zo.
Zouden mensen over een eeuw in een museum, of hoe die dingen in de tweeëntwintigste eeuw heten, naar een afbeelding of een filmpje van een aardappelpootmachine kijken en denken: tsjee, ja, zo deden de mensen dat honderd jaar geleden? Eten we dan nog net zo massaal aardappels in de vorm van patat of toegevoegd zetmeel? Hebben we daar nog trek in? Bestaat de aardappel over honderd jaar nog in de reguliere landbouw? Bestaat de mens dan nog?
Ik legde de kwestie voor aan R. Hij zei: ‘Welke kunstschilder schildert er vandaag de dag nog een aardappelpootmachine?’