17 maart zijn er verkiezingen. Uit mijn onderzoeksverleden weet ik dat het slimmer is te kijken naar wat mensen doen dan te kijken naar wat mensen zeggen. Er gaapt vaak een gat. Of zoals Willem Elsschot dichtte: ‘Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren’. Al ging dat gedicht over een man in een doodgebloed huwelijk die zelfs doodslag overweegt om eraan te ontsnappen, maar het niet doet.
Bij politici is het vaak omgekeerd: die roepen mooie dingen, maar stemmen anders. Iedere dinsdag stemt de Tweede Kamer over wetsvoorstellen en moties. Een motie is een mooi woord voor een vraag of verzoek van één of meer Kamerleden aan de regering. Als een meerderheid van de Tweede Kamer instemt met zo’n vraag of verzoek, moet de regering er iets mee doen.
Alle stemmingsuitslagen staan op de site van de Tweede Kamer. Er is ook een handige app Debat Direct, die de uitslagen in fijne graphics zet. In de aanloop naar 17 maart pluk ik er iedere week een paar uit.
Deze week was er de veel besproken motie van Lodewijk Asscher (PvdA) en Lilian Marijnissen (SP) met het verzoek aan de regering ‘om met een plan te komen voor structurele waardering voor zorgverleners, waarin betere arbeidsvoorwaarden en een beter salaris kunnen worden gerealiseerd’. Geen politicus zal voor de microfoon zeggen dat zorgmedewerkers niet moeten mauwen. Toch werd de motie verworpen, nadat de stemmen eerder twee keer staakten. Bij alle drie stemmingen kwamen de tegenstemmen van de Kamerleden van VVD, CDA, D66 en CU.
Dan waren er twee interessante moties op het terrein van de luchtvaart. De regering is bezig een CO2-plafond uit te werken, Kamerleden proberen dat bij te sturen. Er was een verzoek van kamerlid Lammert van Raan (PvdD) om een CO2-budget vast te stellen voor de luchtvaartsector dat op zijn minst in lijn is met het Parijsakkoord en het tijdpad van het Klimaatakkoord. Lijkt me niet onlogisch. Als je je als land vastlegt op bepaalde doelen, zul je ook een strak plan moeten hebben om die doelen te halen. Toch werd de motie verworpen door de regeringspartijen aangevuld met PVV, SGP, FvD en Van Haga. 96 tegen, 54 voor.
Een andere motie kwam van Jan Paternotte (D66) en Chris Stoffer (SGP). Zij vragen de regering om het CO2-plafond ‘niet hoger te laten zijn dan de emissies van de hoeveelheid uitstoot van de vanuit Nederland vertrekkende vliegtuigen in 2019′. Ook vragen ze om het plafond ‘bij voorkeur’ te laten voldoen aan de reductiepaden van het Klimaatakkoord. Zeg maar: een vrijblijvende variant van het verzoek van Lammert van Raan. Allereerst vroeg ik me af waar de emissies van de aankomende vliegtuigen in dit verhaal zijn gebleven. Verder is het jaartal natuurlijk erg grappig. Er zal voorlopig niet snel een jaar te vinden zijn waarin de emissies hoger zijn dan in 2019. Vóór deze motie stemden dezelfde partijen als die ook voor de motie van Van Raan stemden. Maar nu het zo vrijblijvend is, durfden ook D66 en CU vóór te stemmen, zo kunnen ze straks in de campagne zeggen: kijk, wij laten die luchtvaart echt niet zo maar zijn gang gaan. De motie werd aangenomen.
Van een goede vriendin hoorde ik trouwens, en zij had het uit een bron heel dichtbij het vuur, dat Schiphol vijftig procent gaat bezuinigen op alles: onderhoud, inkoop, personeel. Alles. Vijftig procent.